Özgüven-Cesaret

Hepimizin zaman zaman duyduğu, belki de kullandığı bir cümledir bu. “Adamdaki tipe bak yanındaki hatuna bak!.” Biz erkekler biraz argo olsak da bayanlar aynı cümleyi olabildiğince kibar versiyonlayarak “çirkin şansı” ifadesini kullanırlar. Neticede her iki cinsiyette ulaşılması zor gördüğü insanların yanında beğenmediği veya küçümsediği kişileri görünce duruma anlam veremez. Aslında bu durumu anlamak hiç de zor değil.

Hızlı adam böyle keskin başlıklar atmayı seviyor. Durun bir saniye! Tabiki de çapkınlık dersi vermeyeceğim. Özgüven konusunu alışılageldikten daha farklı bir anlatımla ele almak istiyorum. Özgüven neden önemlidir?

Öncelikle klasik bir şekilde özgüven kelimesinin sözlük anlamına bakalım.
Özgüven: Bireyin kendisiyle barışık olması ve kendine güvenmesi anlamına gelir.
Özgüven eksikliği: Karamsar ve inançlarını yitirmiş bireylerde görülür. Zayıf yönlerinden utanan ve zayıflıklarını kabul etmiş kişilerin özgüveni eksikdir. Toplumla ve kendisiyle kavgalı, boyun eğmeye meyilli ve pasif kişiler özgüven yetersizliğinden dolayı bu işkenceyi yaşamaktadırlar.

Durum böyleyken birilerinin başarılarına ağzımız açık bakmamız da özgüven eksikliğimizden kaynaklanıyor olabilir. Dikkat! Şaşıracak birşey yok. Ummadığımız taş başımızı yarabiliyorsa taşın özgüveninden kaynaklanıyor olabilir. Denemekten çekinmeyen, deneyip başaramadığında bu duruma “başarısızlık” değil de “tecrübe” gözüyle bakan bireyler özgüvenlerinin verdiği rahatlıkla başarıya ulaşırlar.

Şımartılarak büyütülmüş çocuklar genellikle yüksek özgüvene sahip olurlar. Aynı şekilde sürekli tebrik edilen bireylerin özgüveni zamanla daha da sağlamlaşır. İlkokulda yakamıza takılan kurdelenin, dönem sonu verilen başarı belgelerinin başka ne amacı olabilir ki? Maddi değeri olmayan bu materyaller birer özgüven deposudur.

Özgüven Nasıl Arttırılır
   Bu işin olmazsa olmazı kendimizle barışık olma durumumuzdur. Hepimiz herşeyi bilen insanlar olmadığımızı iyi biliyoruz. Aynı şekilde hepimizin de keşfedilmiş veya keşfedilmeyi bekleyen çok güçlü yönleri muhakkak vardır. Güçlü yönlerimizin üzerine gitmeliyiz.Bununla birlikte kendimizi tanımamız gerekir. Kendimizi tanımak da özgüven arttıran bir eylemdir. Bireyin kendisini tanıyabilmesi için eleştirilere açık olması gerekir. Dış eleştirilere açık olduğumuz gibi kendi kendimizi de eleştirebiliriz.

• Bu zamana dek hangi başarılı işlere imza attım?
• En son nezaman, hangi konuda tebrik edildim?
• Neyi yapmak istedim de denemekten korktum veya neyi deneyip başarısız/başarılı oldum?
• En son nezaman, hangi konuda risk aldım?

Bu sorulara vereceğimiz yanıtlar kendi özgüvenimizi sorgular. Eğer hiç denememişsek neden denemiyoruz? Tebrik edildiğimize göre biz bu işi başarılı yapıyoruz. Öyle değil mi? Bakın sadece birkaç kısa soru ve birkaç kısa cevap kendimizi tanımamıza yardımcı olabiliyor. Siz soruları ve cevapları sınırsızca çoğaltabilirsiniz.

Olumsuz betimlemelerden uzak durmamız gerekiyor. “Ne beceriksizim ben, benden adam olmaz, bu dersi geçmek benim harcım değil !” dediniz mi hiç? Susun! Demişsek bile unutalım gitsin. Bu cümleleri ve türevlerini hayatımızdan sonsuza dek silmeliyiz. Negatif düşünce yapısı özgüven eksikliğine yol açan en güçlü etkenlerden biridir. Hepimizi pozitif düşünmeye davet ediyorum. Pozitif düşünen insanlar, bardağın dolu tarafını görür.

Pozitif Düşünce

pozitif düşünce bir yaşam biçimidir ve aynı zamanda huzur kaynağıdır. Olaylara ve kişilere iyi yönlerini ele alarak yaklaşmalıyız. Mesela, patronumuz aşırı otoriter değil de işini titizlikle yapan biri olabilir gözümüzde. Çocukluğumuzda babamız bizi umursamıyor değil de bize çok güveniyor yasaklara gerek duymuyordur bence.  Eşimiz bizi kıskanmıyorsa bizi sevmediğinden değil bize çok güvendiğinden olmalı. Tam tersi eşimiz bizi çok kıskanıyorsa, bize güvenmediğinden değil bizi kimseyle paylaşamayacak kadar çok seviyor olmasındandır.  Örneklere göz atarak hangi düşünce yapısında olmanın daha sağlıklı olduğuna siz karar verin.

• İlgisiz bir babanın elinde büyümüş, sıkıcı bir patronla çalışan ve eşi tarafından sevilmeyen insan olmak mı istiyorsunuz;
• Kendisine güvenen bir babaya sahip, eşi tarafından çok sevilen ve profesyönel yöneticilerle çalışan bir insan mı olmak istersiniz?

Her iki örnekte de aynı insanlar çevremizde. Tek fark bakış açımız. İşte bu pozitif olmanın getirisidir.

Sevilen insanların özgüveni yüksek olur, güvenilen insanların özgüveni yüksek olur, işinde başarılı olan insanların özgüveni yüksek olur. Özgüveni yüksek insanlar amaca daha hızlı ulaşır, daha başarılı olur.

Özgüvenin Rengi Olur

Özgüveni yüksek bireyler olabilmek için düşüncelerimizi savunabiliyor olmamız gerekir. İyi bir iletişim yeteneğine sahipsek eğer kendimizi daha rahat ifade edebilir ve toplumda saygı görürüz. Düşüncelerimizi doğru bir biçimde iletebilir, her alıcıya uygun mesajı kodlayabiliriz.

Doğruluğuna inandığımız düşüncelerimiz vardır. Toplumda yanlış gördüğümüz olaylar veya savunduğumuz kavramlar vardır. Sadece inanmak yetmez. İfade edebiliyor olmamız gerekir. Bizim rengimiz kırmızıysa bize mavi demelerine müsade edemeyiz. Eleştiriye kapalı olmaktan bahsetmiyorum. Haklarımıza sahip çıkmamız gerektiğini savunuyorum. Duygu ve düşüncelerimizi özgürce (başkalarının haklarını ihlal etmeden) ifade etmemiz gerekir. Bizim rengimiz kırmızıdır ve kırmızı olmanın gerekliliklerini anlatırız. Neden kırmızı olduğumuzu gizlemek ya da mavi gibi davranmak özgüvenimizi zedeler. (Bazı durumlarda siyaset yapmak hariç)

Kendimizi Sevmek Özgüvenin Leziz Sosudur

Biraz önce kendimizle barışık olmamız gerektiğini söylemiştik. Konuyu birazdaha irdeleyip kendimizi sevmekten bahsedeceğim. Bu noktada kendinizi alıcısı olan bir ürün gibi düşünmenizi isteyeceğim. Karşınızdakine kendinizi nasıl satarsınız(kabullendirirsiniz)??

2011 yılında yöneticilik yaptığım bir mağazada bunun deneyini yapmıştım. Satış danışmanı arkadaşlarıma mağazadaki hangi ürünü daha çok sevdiğini sordum. Aldığım cevaplar doğrultusunda her personeli sevdiği ürünü satmakla görevlendirdim. Ali’nin sevdiği ürünle ilgilenen bir müşteri olduğunda Ali, Ebru’nun sevdiği bir ürünle ilgilenen müşteri olduğunda Ebru ilgilenecekti. Sonuçlar beklediğim gibi oldu. O hafta satışlar günlük ortalamalarını ikiye katlamıştı. Bunun nedeni çok açıktır. Ürüne sevgi katmak. Çünkü sevdiğimiz, gerçekten beğendiğimiz bir ürünü tanıtırken olabildiğince samimiyizdir. Bu bir enerjidir. Enerji bizim görüp dokunabildiğimiz bir madde değildir. Fakat karşımızdakini etkileyen bir sinyaldir. Hepimiz pozitif enerjiden ve atmosferden olumlu yönde etkileniriz. Dolayısıyla kendimizi seversek (sivilcemize, kilomuza, fiziksel veya duygusal olumsuzluklarımıza takılı kalmadan) kendimizi daha iyi ifade eder ve amaca daha kısa sürede ulaşırız. En önemlisi amaca ulaşırız. Başarırız.

Sonuç olarak toparlamak gerekirse:

Özgüveni yüksek insanlar, neyi başarıp neyi başaramayacağını iyi bilirler. Değiştirilebilir olumsuzluk ya da eksikliklerin üzerine gider ve kendilerini olumlu yönde geliştirirler. Değiştirelemeyecek gerçekleri kabullenir (örneğin 35 yaşında 1.50 m boyunda olmak) ve kendilerini bu haliyle sevip kucaklarlar.

Özgüveni düşük insanlar, yeteneklerinin ve sınırlarının farkında değildir, sahip olduğu kompleksleri çevresiyle arasında güçlü duvarlar kurar. Sosyalleşmede zorluk çeker ve denemekten hep korkarlar. Böyle bir ruh hali de başarısızlığı peşinden sürükler.

Özgüveni arttırmak için:

• Kendimizi tanımak
• Kendimizle barışık olmak (Kendimizi sevmek)
• Eleştiriye açık olmak
• Kendimize negatif nitelendirmeler yapmamak
• Pozitif düşünmek
• Düşüncelerimizi savunabiliyor olmak (Rengimizi gizlememek) gerekmektedir.

Hayatı mutlu/huzurlu kılmak, sosyal, bireysel ve akademik hayatında başarılı olmak bizim elimizde. Aynı şekilde asosyal kalmak, bireysel ilişkilerde başarısız olmak, terfi almadan yerinde saymak ve hayatı çekilmez kılmak bizim elimizde.

Seçiminizi yaptıysanız gidin ve o kızı tavlayın..